داروهای ضد افسردگی در ابتدای مصرف معمولاً می توانند برخی عوارض جانبی ایجاد کنند، اما این عوارض معمولاً با گذشت زمان بهبود می یابند.
مهم است که درمان را ادامه دهید، حتی اگر تحت تأثیر عوارض جانبی قرار گرفته اید، زیرا چندین هفته طول می کشد تا شروع به بهره‌گیری از درمان کنید. با گذشت زمان، معمولاً متوجه می شوید که مزایای درمان بیشتر از مشکلات ناشی از عوارض جانبی است.
در طول چند ماه اول درمان، معمولاً هر 2 تا 4 هفته یک بار به پزشک یا روانپزشک خود مراجعه می‌کنید تا ببینید دارو چقدر تاثیرگذار بوده است.
برای اطلاعات بیشتر در مورد داروی خاص خود، بروشور اطلاعات همراه دارو را ببینید.
SSRI ها و SNRI ها
عوارض جانبی رایج مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) و مهارکننده‌های بازجذب سروتونین- نورآدرنالین (SNRIs) می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- احساس آشفتگی، لرزش یا اضطراب
- تهوع و استفراغ
- سوء هاضمه و درد شکم
- اسهال یا یبوست
- بی اشتهایی
- سرگیجه
- بی خوابی یا احساس خواب آلودگی شدید
- سردرد
- از دست دادن میل جنسی (کاهش میل جنسی)
- مشکلات در رسیدن به ارگاسم در طول رابطه جنسی یا خودارضایی
- مشکلات در به دست آوردن یا حفظ نعوظ (اختلال نعوظ)
این عوارض جانبی معمولاً ظرف چند هفته بهبود می یابند، اگرچه گاهی ممکن است برخی از آنها در طول دوره درمان باقی بمانند.
داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای (TCA ها)
عوارض جانبی رایج TCA ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
- خشکی دهان
- تاری دید خفیف
- یبوست
- مشکلات دفع ادرار
- خواب آلودگی
- سرگیجه
- افزایش وزن
- تعریق بیش از حد (به خصوص در شب)
- مشکلات ریتم قلب (آریتمی)، مانند تپش قلب یا ضربان قلب سریع (تاکی کاردی)
عوارض جانبی معمولاً پس از چند هفته کاهش می یابند زیرا بدن شما شروع به عادت کردن به دارو می کند.
خطرات بالقوه
سندرم سروتونین
سندرم سروتونین مجموعه ای از عوارض جانبی غیرمعمول، اما بالقوه جدی است که به SSRIها و SNRIها مرتبط است.
سندرم سروتونین زمانی رخ می دهد که سطح یک ماده شیمیایی به نام سروتونین در مغز شما بیش از حد بالا می رود. معمولاً زمانی که یک SSRI یا SNRI را همراه با دارو یا ماده دیگری، مانند یک داروی ضد افسردگی دیگر یا برخی داروهای گیاهی مصرف می‌کنید که آن هم سطح سروتونین را افزایش می‌دهد، سندرم سروتونین ایجاد می‌شود.
علائم سندرم سروتونین می تواند شامل موارد زیر باشد:
- گیجی
- تحریک پذیری
- اسپاسم و گرفتگی عضلانی
- تعریق
- لرزش
- اسهال
اگر این علائم را تجربه کردید، باید مصرف دارو را متوقف کنید و فوراً از پزشک یا روانپزشک خود راهنمایی بگیرید. اگر این کار امکان پذیر نیست، با 115 تماس بگیرید.
علائم سندرم سروتونین شدید عبارتند از:
- تشنج
- ضربان قلب نامنظم (آریتمی)
- کاهش سطح هوشیاری و بی هوشی
اگر علائم سندرم سروتونین شدید را تجربه کردید، فوراً برای درخواست آمبولانس و کمک فوری پزشکی با 115 تماس بگیرید.
هیپوناترمی (کاهش سطح سدیم خون)
سالمندانی که داروهای ضد افسردگی مصرف می کنند، به ویژه آنهایی که SSRI مصرف می کنند، ممکن است کاهش شدید سطح سدیم خون را تجربه کنند که به عنوان هیپوناترمی شناخته می شود. کاهش سطح سدیم خون ممکن است منجر به تجمع مایع در داخل سلول های بدن شود که می تواند بالقوه خطرناک باشد.
SSRI ها می توانند اثرات هورمونی را که سطح سدیم و مایعات را در بدن تنظیم می کند، مسدود کنند. بنابراین سطح سدیم کاهش می یابد. افراد مسن در مقابل این امر آسیب پذیرتر هستند زیرا با افزایش سن تنظیم سطح مایعات برای بدن دشوارتر می شود.
هیپوناترمی خفیف می تواند علائمی مشابه افسردگی یا عوارض جانبی داروهای ضد افسردگی ایجاد کند، مانند:
- تهوع
- سردرد
- درد عضلانی
- کاهش اشتها
- گیجی
هیپوناترمی شدیدتر می تواند علائم دیگری ایجاد کنند، مانند:
- بی حالی و خستگی
- گیجی و سردرگمی
- تحریک پذیری
- روان پریشی (سایکوز)
- تشنج
جدی ترین موارد هیپوناترمی می تواند باعث توقف تنفس یا کما شود.
اگر به هیپوناترمی خفیف مشکوک هستید، باید با پزشک خود تماس بگیرید و فعلاً مصرف SSRI را متوقف کنید.
اگر به هیپوناترمی شدید مشکوک هستید، با 115 تماس بگیرید و آمبولانس درخواست کنید.
هیپوناترمی را می توان با تزریق سرم حاوی سدیم به صورت وریدی درمان کرد.
دیابت
استفاده طولانی مدت از SSRI ها و TCA ها با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 مرتبط است، اگرچه مشخص نیست که آیا استفاده از این داروهای ضد افسردگی مستقیماً باعث ایجاد دیابت می شود یا خیر.
ممکن است افزایش وزن ناشی از داروهای ضد افسردگی، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش دهد، نه خود داروها.
افکار خودکشی
در موارد نادر، برخی از افراد در اولین دوره مصرف داروهای ضد افسردگی، افکار خودکشی و تمایل به آسیب رساندن به خود را تجربه می کنند. جوانان زیر 25 سال بیشتر در معرض این خطر هستند.
اگر در زمان مصرف داروهای ضدافسردگی در هر زمانی فکر کشتن یا آسیب رساندن به خود دارید، با پزشک یا روانپزشک خود صحبت کنید یا به نزدیک ترین اورژانس بیمارستانی مراجعه کنید.
اگر شروع به مصرف داروهای ضد افسردگی کرده اید ممکن است مفید باشد که به یکی از اقوام یا دوستان نزدیک خود بگویید و از آنها بخواهید بروشور داروهای شما را بخوانند. سپس باید از آنها بخواهید در صورتی که فکر می کنند علائم شما بدتر می شود یا نگران تغییرات رفتاری شما هستند، به شما بگویند.